Lage Raam
Waterschap Aa en Maas gaat van de Lage Raam een meer natuurlijke beek maken. Tegelijkertijd liggen er langs de beek veel landbouwgronden waarvoor een robuust watersysteem gunstig. Dit houdt in dat er goed ingespeeld moet kunnen worden op peilschommelingen als gevolg van klimaatverandering (voldoende water bij droogte en niet te veel water bij flinke buien). Daarnaast wordt de Lage Raam meer beleefbaar gemaakt zodat iedereen kan genieten van het water en de natuur.
Het project Lage Raam is een deelproject van het Gebiedsplan Raam.
Locatie
In dit project richten we de Lage Raam anders in tussen de Hapseweg (N264) en de Beerschemaasweg (Escharen).
Bekijk de Lage Raam vanuit de lucht
In de zomer van 2019 zijn de eerste opnamen gemaakt van het projectgebied van het Gebiedsplan Raam, zo ook van de Lage Raam. Met name vanuit de lucht via een drone. Al deze beelden zijn op één kaart gezet, deze is hierboven te downloaden. Tijdens en na de uitvoering van het project worden nieuwe opnamen gemaakt. Zo zijn de veranderingen in het landschap goed te zien.
Wat gaan we doen?
- We gaan de beek een ander profiel geven: smaller en licht slingerend;
- We verdiepen een deel van de beek zodat het water bij piekbuien goed kan afvoeren;
- We maken een deel van de beek breed en ondiep zodat het bij piekbuien water kan bufferen in de ondiepe delen. Dit noemen we ook wel een moerasbeek;
- De moerasbeek is voorzien van natuurvriendelijke oevers, wat kansen biedt voor amfibieën en insecten die hier hun leefgebied vinden. Zo ontstaat er een grote variatie aan flora en fauna;
- We zorgen voor waterberging (pdf, 5.7 MB) en voorkomen zo wateroverlast in de bebouwde omgeving;
- We verhogen het waterpeil bij de nieuw te bouwen stuw Egweg in Escharen, stuw Meisevoort nabij Tongelaar en de stuw Kammerberg. Zo zorgen we voor een goed waterpeil voor landbouw en natuur;
- We zorgen ervoor dat bovenstrooms landbouwgronden goed kunnen afwateren;
- We leggen vispassages aan langs stuwen, zodat vissen veilig voorbij de stuw kunnen zwemmen;
- We leggen een pad aan langs een deel van de Lage Raam om onderhoud goed uit te kunnen voeren;
- We blijven samenwerken: tijdens de uitvoering, het beheer, onderhoud en de monitoring.
Afgerond
Het schetsproces, de definitieve schets en projectplan Waterwet procedure zijn afgerond.
2024
Vanaf 2024 zijn we bezig met de voorbereidingen voor de uitvoering.
2026/ 2027
De uitvoering start in 2026/ 2027.
Wat hebben we gedaan?
De herinrichting van de Lage Raam is een deelproject van het Gebiedsplan Raam. We hebben voor het opstellen van het Gebiedsplan samengewerkt met de streek. Met inwoners spraken we tijdens schetssessies, keukentafelgesprekken en streekbijeenkomsten over kansen en oplossingen.
We hebben intensief samengewerkt met een begeleidingsgroep voor de peilverhoging. Deze groep bestond uit direct belanghebbenden. Ook is er een klankbordgroep gevormd van de verschillende belangen uit het gebied. We hebben de concrete maatregelen voor het volledige projectgebied in één plan uitgewerkt. Dit plan lag van 29 november 2023 t/m 10 januari 2024 ter inzage. Bekijk de plannen onder het kopje 'Documenten'. Nadat de officiële procedures zijn afgerond, starten we naar verwachting in 2026 met de uitvoering van de werkzaamheden.
Het eerste deelproject dat is opgepakt voor de Lage Raam is de uitvoering van de werkzaamheden bij de Beerseweg en Vissteeg.
Veelgestelde vragen over de peilverhoging en waterberging
Op dit moment is sprake van verdroging. Met de verhoging van het waterpeil zorgen we voor een goed waterpeil voor landbouw en natuur. Het vermindert de droogteproblematiek doordat water beter vastgehouden kan worden. De verwachting is namelijk dat deze maatregel voor de opgaven rondom voorraadbeheer van de landbouw en verdroging van natuurgebieden positieve effecten met zich meebrengt.
Door geleidelijk, in meerdere kleinere stappen het waterpeil te verhogen krijgt het gebied de kans om stapsgewijs aan de nieuwe situatie te wennen en kunnen we gezamenlijk zorgvuldig de effecten evalueren. Dit geeft ook gehoor aan de wens vanuit de omgeving.
We spreken van te voren af wat het peil moet zijn en onder welke condities. Dit doen we in overleg met de direct betrokken grondeigenaren. Na de verhoging blijven we nog 5 jaar de situatie goed monitoren. In het monitoringsplan dat we vooraf maken wordt vastgelegd hoe er gehandeld wordt bij afwijkende effecten.
De peilverhoging heeft direct invloed op het oppervlaktewater. Tot hoever het effect doorwerkt ligt aan hoe hoog het peil van de stuw komt te staan. De hoogte van het peil wordt vastgelegd in het voorlopig ontwerp (VO), dan wordt ook duidelijk tot hoe ver de verhoging doorwerkt in het oppervlaktewater.
De stuw op deze plek krijgt een dubbelfunctie;
- waterberging om de bebouwde omgeving van Grave te beschermen tegen wateroverlast, het waterbergingsgebied ligt direct bovenstrooms van de stuw. Wanneer de waterberging ingezet moet worden, zorgt stuw Egweg dat het water wordt tegengehouden en niet richting de Maas stroomt.
- verhogen waterpeil bovenstrooms ten behoeve van de NNB-natuurdoelen. Het Raamdal op deze locatie bestaat voor belangrijk deel uit NNB (Natuur Netwerk Brabant) gebied waar de peilverhoging gewenst is. De invloed ervan reikt tot voorbij Tongelaar waar de natuur gebaat is bij hogere (grond)waterpeilen.
We werken dus aan een systeem dat in de toekomst wateroverlast problemen kan opvangen, maar ook in tijden van droogte voldoende en schoon water biedt voor natuur en landbouw. Daarbij hebben we oog voor de percelen die nu al nat zijn. We hebben dit vertaald naar de opgaven: tegengaan van verdroging van natuurgebieden en voorraadbeheer voor de landbouw.
Samenwerkingspartners
- Waterschap Aa en Maas
- Provincie Noord-Brabant
- Gemeente Land van Cuijk
- Visit Land Van Cuijk
- Myllesheem/Sporen van de Oorlog
- ZLTO Land van Cuijk
- Stichting Brabants Landschap
- Milieuvereniging Land van Cuijk
- Landgoedeigenaren Beers
- ANV Raamvallei
Projecten in de buurt
De volgende projecten bevinden zich in de buurt van de Lage Raam:
Gebiedsplan Raam
De Raamvallei heeft veel functies. Aa en Maas wil deze functies samenbrengen en het gebied beter toegankelijk maken. Samenwerking staat hierbij voorop.
Stuw Egweg en Meisevoort
We verhogen het waterpeil bij de nieuw te bouwen stuw Egweg in Escharen en stuw Meisevoort nabij Tongelaar en zorgen voor een goed waterpeil voor landbouw en natuur.
Hooge Raam/Halsche Beek
We gaan de Hooge Raam en Halsche Beek herinrichten zodat de beken beter tegen de gevolgen van de klimaatverandering kunnen.
Contact
Steven Haarbosch
- Functie
- Omgevingsmanager
- Telefoon
- 06-21 22 32 47
- shaarbosch@aaenmaas.nl
Lieke de Bruijckere
- Functie
- Junior Projectleider
- Telefoon
- 06-18 60 47 46
- ldebruijckere@aaenmaas.nl
Documenten
Nieuwsbrief
Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Meld je aan voor de nieuwsbrief!