De grondwaterstanden zijn nu normaal voor de tijd van het jaar. Een onttrekkingsverbod voor grondwater hoeft daarom niet te worden ingevoerd. De Brabantse waterschappen besloten dat agrariërs en grondeigenaren vanaf 1 april hun grasland – onder voorwaarden - mogen beregenen met grondwater. De vele regen van de afgelopen maanden en het vasthouden daarvan vulde het grondwater aan, maar door het drogere weer van de laatste weken ligt de droogte alweer op de loer. De grondwaterstanden zakken snel. Waterschappen blijven oproepen zuinig om te gaan met grondwater.
Voorjaarsregeling beschermt grondwatervoorraad
Elk jaar op 1 april besluiten de waterschappen op basis van de actuele grondwaterstanden of het beregenen met grondwater mogelijk is. Deze voorjaarsregeling geldt van 1 april tot 1 juni en is bedoeld om de voorraad grondwater in Brabant te beschermen. De regeling gaat over het besproeien van graslanden, sportvelden, kunstgrasvelden, golfterreinen en graszodenteelt.
Beregenen onder voorwaarden
- Alleen agrarische ondernemers en grondeigenaren met een bedrijfswaterplan mogen hun grasland vanaf 1 april beregenen met grondwater. Zij hebben maatregelen genomen om water te besparen en vast te houden en zij hebben een vergunning voor een grondwaterput.
- Degenen die géén waterbesparende maatregelen nemen, mogen tot 1 juni hun grasland niet met grondwater beregenen. Dat standaardverbod geldt ook voor graslanden die in de beschermingszones rond natuurgebieden liggen.
- Akkerbouwers mogen hun gewassen indien nodig wél beregenen met grondwater.
- Beregenen uit beken en sloten (oppervlaktewater) mag, zolang er geen onttrekkingsverbod geldt. Dat is per gebied verschillend en hangt ook af van de weersomstandigheden.
Droge jaren
De natuurlijke voorraad grondwater wordt normaal gesproken in de wintermaanden door neerslag weer aangevuld. In de droge jaren 2018 en 2019 gebeurde dat onvoldoende. Een droog en warm voorjaar of zomer kunnen ook in 2020 opnieuw tot droogte leiden.
Water vasthouden
De waterschappen blijven maatregelen nemen om water vast te houden. Ook veel boeren, natuurbeheerders en gemeenten doen dat. Samen werken we aan goed grondwaterbeheer. De stuwen staan zoveel mogelijk in de hoge stand, en gaan enkel kortstondig omlaag als dat nodig is. In een natte periode zoals afgelopen februari, stonden beken en sloten boordevol en was de bovengrond verzadigd. Het teveel aan water werd toen vertraagd afgevoerd.
Landbouw en natuur
Grondwater is zeker in het groeiseizoen en in droge periodes van essentieel belang voor landbouw en natuur. Agrarische ondernemers mét een bedrijfswaterplan hebben wat meer flexibiliteit bij beregenen van grasland. Zo houdt het waterschap zicht op hoe er met het grondwater wordt omgegaan. Natuurgebieden zijn vaak sterk afhankelijk van voldoende en zuiver grond- en oppervlaktewater. Bijzondere natuurgebieden (Natura 2000) worden daarom extra beschermd met een wettelijke zone waar niet of veel minder mag worden beregend met grondwater.
Actuele situatie 1 april 2020
In Noord-Brabant meten 112 peilbuizen constant de grondwaterstand. Als de gemeten grondwaterstand op 1 april lager is dan de vastgestelde ondergrens, kleurt het punt rood. Als meer dan de helft van het aantal meetpunten in een beregeningsdeelgebied rood kleurt, kan het waterschap op 1 april een verbod instellen voor het beregenen van grasland uit grondwater.