In juli 2021 stonden grote delen van Limburg in korte tijd onder water. Hoogwater en extreme buien, een gevolg van klimaatverandering, veroorzaakten dit hoogwater. Enorme schade was het gevolg. Dit kan ook in de regio ’s-Hertogenbosch gebeuren. De waterschappen, gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat zijn daarom samen aan de slag om ’s-Hertogenbosch en omgeving te beschermen tegen hoogwater. We hebben voor nu 11 mogelijke oplossingen bedacht en deze werken we verder uit.
Wat is het probleem?
De beken de Aa en de Dommel stromen door een groot deel van midden- en oost Brabant en komen in ‘s-Hertogenbosch bij elkaar, waarna ze uitstromen op de Maas. Als er veel water via de Maas naar ’s-Hertogenbosch stroomt en er tegelijk veel water via de beken de Aa en de Dommel naar ’s-Hertogenbosch stroomt kan het voorkomen dat het water uit de beken niet meer kan uitstromen in de Maas. Voor dit water moet een oplossing gezocht worden. Deze situatie kan zich nu al voordoen en door het veranderende klimaat wordt de opgave in de toekomst nog groter. Met de huidige klimaatscenario’s is er ongeveer 36 miljoen kuub extra water (oftewel: 36 miljard literflessen water) waarvoor een plek gezocht moet worden, boven op de al bestaande 14 miljoen kuub. Ook deze hoeveelheid zal in de toekomst waarschijnlijk nog groter worden onder invloed van de klimaatverandering.
De mogelijke oplossingen
Begin 2022 is heel breed gezocht naar oplossingen. De diverse ideeën zijn opgenomen in een bouwstenenboek, oftewel een ideeënboek. Deze ideeën zijn vervolgens getoetst op basis van analyses en doorrekeningen door inhoudelijk experts. Ze zijn beoordeeld op verschillende criteria, waaronder kosten en effectiviteit (bijdrage aan de opgave), ook zijn meekoppelkansen zoals lopende projecten in beeld gebracht. Op basis daarvan zijn 11 kansrijke oplossingen naar voren gekomen die we verder gaan uitwerken. Dit zijn maatregelen die op korte termijn inzetbaar en effectief kunnen zijn alsook maatregelen die op de langere termijn te realiseren zijn. Ook is er niet alleen gekeken naar de beken in de regio, maar ook naar de Maas. Gezien de zeer grote opgave ligt het in de lijn der verwachting dat een selectie van de oplossingen onvoldoende zal zijn om de opgave voor nu en in de toekomst in te vullen. De verwachting is dan ook dat alle oplossingen (gedeeltelijk) nodig zullen zijn.
We zoeken nu naar oplossingen om circa 36 miljoen kuub water op te vangen, al weten we ook dat deze opgave in de toekomst groter zal worden door nieuwe klimaatscenario’s. Ook hier zullen we met de uitwerking rekening mee moeten houden. We kijken daarom naar zowel de korte en lange termijn, naar natuurlijk en technisch én naar maatregelen zowel ver weg als dichtbij ’s-Hertogenbosch. De 11 mogelijke oplossingen die we nu verder gaan uitwerken geven invulling aan al deze onderdelen.
De 11 mogelijke oplossingen die verder uitgewerkt worden zijn:
- Bovenstrooms vasthouden (zowel ver weg als dichtbij ’s-Hertogenbosch)
- Verhogen maatgevende waterstand van 4.90+NAP naar 5.20m+NAP bij de Vughter Stuw tijdens de calamiteit
- Dungense Polder: Inrichten waterbergingsgebied
- Bossche Broek Noord en Zuid: Verbeteren huidige berging
- Bokhovense Polder, Engelermeer en Sompen & Zooislagen: Inrichten waterbergingsgebied
- Optimaliseren waterberging Engelermeer: Nieuwe inlaat
- Baardwijkse overlaat: Inrichten waterbergingsgebied
- Vergroten Drongelens Kanaal
- Peilscheiding: Regelbaar peilscheidingskunstwerk aanbrengen om Dommel en Aa te scheiden
- Gemaal Crèvecoeur: Aanleg gemaal van bijv. 50 m3/sec of 75 m3/sec
- Extra afvoer via Wilhelminakanaal
Klik op onderstaande afbeelding voor een uitvergroting van de kaart met de 11 mogelijke oplossingen
Meer informatie
Lees meer over de aanpak van het hoogwater in en rond 's-Hertogenbosch op de projectpagina
Nieuwsbrief
Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Meld je aan voor de nieuwsbrief!
In de media
Waar is nog ruimte voor 300 miljoen badkuipen?
Mogelijk heb je het al gelezen: in het Brabants Dagblad van vrijdag 10 maart stond een uitgebreid interview met dijkgraaf van waterschap Aa en Maas en tevens voorzitter van de stuurgroep Mario Jacobs.