Waterbericht november: grondwater blijft hoog, stuwen staan laag


4 december 2024

De maand november was iets natter dan gemiddeld. We zien nog altijd hoge tot zeer hoge grondwaterstanden voor de tijd van het jaar. Sterker nog: in een periode van tien dagen zijn ze flink gestegen. Wat dit betekent en hoe de situatie er verder voorstaat, lees je in dit waterbericht.

Verspreid over de maand viel er in ons werkgebied gemiddeld zo’n 85 millimeter regen, terwijl 70 mm gebruikelijk is. Bijzonder is dat die neerslag viel in de periode tussen 18 en 28 november, waarbij bijna circa de helft (40 mm) op dinsdag 19 en woensdag 20 november.

Wat betekent dit voor de grondwaterstanden?

Op hoger gelegen gronden zijn in die regenachtige periode van tien dagen fors gestegen, met 20 tot wel 50 centimeter. Daarmee blijven de standen hoog, 2024 is ook een extreem nat jaar. Zo zijn de standen op de Maashorst op dit moment 30 tot 80 centimeter hoger dan gebruikelijk, op de Strabrechtse Heide 90 centimeter hoger. Ook op de Groote Peel (30 tot 60 cm hoger) en de  Stippelberg (20 tot 40 cm hoger) blijven de standen verhoogd.

Deze ‘afwijkingen’ zien we terug op alle hoge gronden. In de rest van ons werkgebied, op de lagere gronden en in de polders, staat het grondwater juist rond de gemiddelde waarde voor de tijd van het jaar. Dit komt omdat grondwater op de hoge gebieden trager reageert: het zakt langzamer weg en blijft langer in het gebied. En op deze hoge gronden zijn er nauwelijks tot geen waterlopen.

De stijging van het grondwater is gestopt toen eind november een paar droge dagen opleverde.

Hoe gaat het waterschap daarmee om?

Waar het nodig is, houden we stuwen laag zodat water sneller wordt afgevoerd. Dat is vooral het geval in gebieden waar het grondwater zeer hoog staat. Daar staan stuwen laag ingesteld en waar nodig op laagst mogelijke stand.

In de rest van gebied sturen we rond het zogeheten streefpeil. Waar het kan en er geen overlast is, worden stuwen hoger gehouden dan het streefpeil. Met het peilbeheer wordt lokaal maatwerk geboden. De wateraanvoer is verder teruggeschroefd naar een minimum niveau.

Wat is de verwachting voor december?

Aan het einde van de eerste week van december wordt redelijk veel regen verwacht. Daarna lijkt er een drogere periode aan te breken. We verwachten dat de grondwaterstanden zullen stijgen bij de neerslag die valt, en dan met name op de hogere gronden. Bij een langere droge periode zullen de grondwaterstanden stabiliseren of licht dalen.