Waterbericht juni 2024: na alle natheid weer eens een ‘gemiddelde maand’


3 juli 2024

Na de nodige natte maanden, verliep juni vrij gemiddeld. De grondwaterstanden blijven ondertussen wel onveranderd hoog. Ook is er halverwege 2024 sprake van een flink neerslagoverschot. Wat dit betekent en hoe het watersysteem er verder voorstaat, lees je in dit waterbericht.

Wat betekent een ‘gemiddelde juni’?

In ons werkgebied viel er in een maand tijd tussen de 50 en 90 millimeter regen. Normaal is dat in juni zo’n 60 tot 70 mm. Daarmee is de maand dus redelijk gemiddeld verlopen, met lokaal wat ‘nattere uitschieters’. De meeste neerslag viel rond Helmond en Boxmeer. Op dinsdag 18 juni regende het meest: tot wel 30 mm in minder dan een dag. Dat zorgde overigens nergens voor grote problemen.

De laatste week van juni was droog, warm en eindigde met wat neerslag in het weekend. Daardoor zijn de grondwaterstanden fors gedaald en vervolgens weer licht gestegen.

Hoe staan de grondwaterstanden er nu voor?

In een groot deel van het gebied zijn ze nog steeds hoog tot zeer hoog voor de tijd van het jaar. In de poldergebieden rond Oss en Den Bosch staat het grondwater wat lager. Daar zijn de standen op veel plekken normaal voor deze periode.

Hoe nat was het de afgelopen tijd?

De afgelopen twaalf maanden waren in ons werkgebied allemaal natter dan normaal. Onderstaande grafiek laat dat goed zien. Vooral de maanden juli, augustus, oktober, november, december en mei vallen op: er viel toen telkens veel meer regen dan gemiddeld.

In totaal is er de afgelopen twaalf maanden 1.347 mm aan neerslag gevallen. Ter vergelijking: normaal is dat zo’n 790 mm. Dat verschil staat gelijk aan 56 volle emmers extra (!) op iedere vierkante meter.

Voor 2024 is er momenteel sprake van een neerslagoverschot van zo’n 180 mm. Dat betekent dat er sinds het begin van het jaar 180 mm meer regen is gevallen dan dat er is verdampt. Die ‘voorraad’ is erg fijn met het oog op een drogere periode, maar is geen garantie op het voorkomen van droogte.

Ter vergelijking: in een gemiddeld jaar is er rond deze tijd van het jaar een neerslagoverschot van ‘slechts’ 40 mm. En in het droogtejaar 2019 was er eind juni juist een neerslagtekort van 80 mm. Toen was er dus 80 mm meer verdampt dan dat er als regen was gevallen.

Wat doen we als waterschap op dit moment?

In de poldergebieden rond Oss en Den Bosch wordt langzaamaan het hogere zomerpeil ingesteld. Daardoor is er meer water beschikbaar voor bijvoorbeeld beregening, in tijden van droog en warm weer. Het is zeer uitzonderlijk dat pas eind juni de eerste zomerpeilen worden ingesteld. Doorgaans gebeurt dat veel eerder in het jaar.

In de rest van ons gebied houden we op plekken waar het nog steeds erg nat is de stuwen lager. Waar het kan en er geen overlast is, worden stuwen wel hoger gehouden. Daarbij zetten we in op lokaal maatwerk.

De aanvoer van water vanuit de Maas wordt langzaamaan wat opgeschroefd zodat waterlopen bij droog en warm weer niet direct te maken krijgen met te lage waterstanden. Warm weer laat waterplanten hard groeien. We zijn dan ook volop waterlopen aan het maaien.

Wat is de verwachting voor juli?

De eerste week van juli zal naar verwachting wisselvalliger verlopen met tussen de 10 en 25 mm neerslag. De verwachting is dat het watersysteem redelijk stabiel zal blijven.