Op 27 februari is in een zijtak van de Maas bij Oijen (gemeente Oss) een drijvende hoogwatervluchtplaats voor bevers geïnstalleerd. Op 24 maart legden cameravallen de eerste bever vast die de constructie van binnen verkende.
De drijvende hoogwatervluchtplaats moet ervoor zorgen dat bevers tijdens hoogwater niet in de dijk gaan graven. Bevers kunnen in korte tijd lange gangen in de dijk graven en daarmee de stabiliteit van de dijk in gevaar brengen. In het ergste geval kan dat tot een dijkdoorbraak leiden met alle gevolgen van dien. De drijvende hoogwatervluchtplaats draagt bij aan waterveiligheid door een alternatief te bieden.
Unieke oplossing voor waterbeheer
Dit is de eerste drijvende hoogwatervluchtplaats ter wereld in de vorm van een klein drijvend huis (2 x 2 meter). De grote vraag is of bevers deze constructie accepteren als verblijfplaats tijdens hoogwater, of dat ze er geen gebruik van maken. Uit ervaringen in het buitenland met open drijvende hoogwatervluchtplaatsen, zoals pallets en vlotten van boomstammen, blijkt dat bevers deze weliswaar gebruiken, maar bij slecht weer (koud en nat) alsnog droge schuilplaatsen graven, vaak in een dijk. Door een meer beschutte mogelijkheid aan te bieden is de verwachting dat de bevers niet in de dijk graven.
Eerste tekenen van acceptatie
Al in de nacht van 27 op 28 februari werd de constructie door een bever verkend. De wilgentakken die op en aan de constructie waren bevestigd om het kunstmatige karakter te verzachten, werden afgeknaagd. Binnen lagen enkele populierentakken en winterpenen als lokvoer. Op 12 maart werd voor het eerst een bever op de loopplank richting de ingang vastgelegd. De bever voelt zich steeds meer op zijn gemak, want inmiddels wordt op deze plank gegeten en de vacht verzorgd. In totaal zijn al minstens 20 bezoeken geregistreerd, waarbij bevers soms bijna een uur in of op de constructie verbleven. Nu de eerste bever(s) de constructie heeft (of hebben) verkend, wordt het waarschijnlijker dat de bevers de constructie tijdens hoogwater ook daadwerkelijk gaan gebruiken. De komende periode volgen we met grote interesse of bevers tijdens het eerstvolgende hoogwater langs de Maas ook echt gebruik maken van de hoogwatervluchtplaats.
Ook andere dieren tonen interesse
Ook andere dieren verkennen de hoogwatervluchtplaats. Zo toont een vrouwtjes wilde eend grote interesse. Dat andere dieren ook belangstelling voor de constructie hebben is geen probleem. Een bever laat zich niet snel verjagen en er is een ‘nooduitgang’ in de constructie aangebracht zodat dieren altijd kunnen ontsnappen.
Onderdeel van een breder project
De drijvende hoogwatervluchtplaats maakt deel uit van een project waarin drie verschillende typen hoogwatervluchtplaatsen voor bevers zijn ontwikkeld. Naast deze drijvende versie zijn er ook een hoogwatereiland in de uiterwaarden en een hoogwatervluchtplaats tegen de dijk, waarbij grond door gaas van de dijk is gescheiden. Zo kunnen bevers een hol graven zonder schade aan de dijk toe te brengen.
Dit project is uitgevoerd in samenwerking met waterschap Aa en Maas, waterschap Rivierenland en de Zoogdiervereniging en is gefinancierd door STOWA, Rijkswaterstaat en ProRail.
Meer informatie over duurzaam samenleven met de bever is te vinden op het Kenniscentrum Bever.