Waterbericht maart/begin april: maatregelen na recorddroge maand

Gemiddeld viel er in ons werkgebied in maart vijf millimeter neerslag. Ter vergelijking: gemiddeld valt er in die maand zo’n zestig millimeter. Bovendien zijn de eerste tien dagen van april verlopen zonder een drup regen. En is het zonnig weer, wat zorgt voor meer verdamping.

Lees meer over de verschillende fases van droogte

Wat betekent dit voor de grondwaterstanden?

Overal zijn de grondwaterstanden verder gezakt. We zien grondwaterstanden die op dit moment tot vijftig centimeter lager zijn dan je gemiddeld mag verwachten op dit moment in het jaar. Op plaatsen waar de grondwaterstanden lange tijd veel hoger hebben gestaan dan gemiddeld, zien we nu ook dat ze richting gemiddelde waardes aan het zakken zijn.

Op de Maashorst bijvoorbeeld zijn de grondwaterstanden op plekken fors lager dan gemiddeld (dertig tot vijftig centimeter). Al zien we lokaal ook nog wat hogere grondwaterstanden (+ tien tot twintig centimeter). Dat laatste speelt op plaatsen waar het peil eerder erg hoog stond en waar het grondwater trager reageert omdat er weinig ontwatering is (bijvoorbeeld natuurgebieden).

De grondwaterstanden in ons werkgebied staan nog niet zo laag als ze in een droge zomer kunnen staan. Voor de tijd van het jaar staan ze over het algemeen lager dan gemiddeld en de trend is dalend.

Hoe staat het met de waterstanden en afvoeren in sloten en beken?

We zien de afvoeren in beken gestaag dalen. De beken worden nog voldoende gevoed vanuit het grondwater, maar als de daling in het grondwater doorzet zullen de afvoeren verder dalen. Waterstanden in sloten en beken worden door onze stuwen kunstmatig hoog gehouden. Zijn er geen stuwen dan zakken waterstanden op een natuurlijke manier. We zien de eerste kleine slootjes op de hoge gronden droogvallen.

Hoe staat het met de Maas?

In het gehele stroomgebied van de Maas is het droog geweest en is de afvoer na twee jaar van verhoogde afvoeren ook fors gezakt. Bij St. Pieter - waar de rivier ons land binnenkomt -schommelt de afvoer nu rond de tachtig kuub per seconde. Voor de tijd van het jaar is dat heel laag: zo’n lage hoeveelheid komt ongeveer eens in de twintig jaar voor.

Deze lage afvoer zorgt overigens niet voor watertekorten. Het wordt wel een punt van zorg als het droog blijft en de afvoeren verder blijven dalen.

Hoe gaat het waterschap met de huidige situatie om?

Op tal van manieren:

• Met ons peilbeheer hebben we ons de afgelopen weken al voorbereid op een drogere periode na maanden van ‘nattigheid’. Stuwen zijn massaal omhoog gezet om water zo goed mogelijk vast te houden. Hierbij leveren we maatwerk, want er zijn lokaal ook nog altijd natte delen.
• De aanvoer van water naar ons gebied is de afgelopen weken fors opgeschroefd en is lokaal op plekken inmiddels maximaal. Ook de inlaat vanuit de Maas bij Sambeek wordt nu gebruikt.
• We leggen buffers aan. In het Drongelens Kanaal is het peil met twintig centimeter verhoogd om meer water vast te houden. In de Dieze is het peil nu tien centimeter hoger. Waterbergingsgebied Hoogdonk bij Deurne is omgetoverd tot een conserveringsplas en de buffer van de waterhouderij Blauwe Poort in Laarbeek staat vol.
• Enkele vistrappen zijn dichtgezet om water vast te houden.
• Voor de maanden april en mei geldt er in de deelgebieden Raam en Beneden Aa een onttrekkingsverbod uit grondwater voor de beregening van graslanden. Zie voor meer informatie hierover het volgende nieuwsartikel: Tijdelijk verbod gebruik grondwater voor het beregenen van grasland.

Wat is de verwachting voor de komende weken?

De verwachting is dat er na het weekend een week komt met wisselvallig weer en buien. Voor de langere termijn zien we dat er mogelijk weer een droog weertype aan komt. Deze verwachtingen zijn wel onzeker.

Met regen wordt de bodem minder droog en de daling in grond- en oppervlaktewater afgeremd. Alleen met bovengemiddeld veel neerslag gaan grond- en oppervlaktewater ook stijgen. Kortom, alle reden voor ons als waterschap om vinger aan de pols te blijven houden.