Een klimaatbestendig beekdal van de Aa, waar functies op het gebied van water, natuur, landbouw, recreatie, cultuurhistorie en landschap elkaar versterken. Dat is het doel van project Beekdalontwikkeling 't Aa-dal Noord. Op diverse plekken gaan we de Aa deels herinrichten. Waar mogelijk pakken we opgaven bij beken en sloten in de buurt mee. Ook zorgen we ervoor dat het voor vissen makkelijker en veiliger wordt om zich door de beek te verplaatsen. De werkzaamheden voeren we uit in deelprojecten, samen met de betrokkenen uit de omgeving.
Locatie
Het projectgebied van 't Aa-dal Noord strekt zich van de gemeenten Laarbeek en Meijerijstad tot aan gemeente Bernheze; vanaf de inlaat uit de Zuid-Willemsvaart tot aan de kasteelmeander bij Kasteel Heeswijk. De Aa raakt op plekken ook de grens van de gemeenten Gemert-Bakel en Boekel.
Wat gaan we doen?
- We gaan de beek meer klimaatbestendig inrichten. Dit houdt onder meer in dat de beek op sommige plekken weer mag kronkelen (meanderen). Ook maken we een aantal oevers flauwer, met een geleidelijke overgang van water naar land. Zo ontstaat er meer dynamiek in het landschap en meer ruimte voor een grotere diversiteit aan planten en dieren. Ook is de beek dan beter in staat om piekbuien te verwerken.
- We leggen langs de beek een ecologische verbindingszone (EVZ) aan. Dit is een strook natuur die natuurgebieden met elkaar verbindt. Planten en dieren krijgen zo meer leefruimte en kunnen zich veilig verplaatsen. In de EVZ’s planten we struiken en bomen voor verschillende dieren en planten die daar baat bij hebben. Ook leggen we poelen voor amfibieën aan. Dit draagt ook bij aan de doelen uit de Kaderrichtlijn Water (KRW).
- We zorgen ervoor dat de beek toegankelijker wordt voor vissen.
- We gaan in gesprek met de omgeving, zoals grondeigenaren langs de beken om te verkennen of er mogelijkheden zijn.
Deelprojecten
We delen dit project in zeven deelgebieden op. Op deze manier kunnen we per gebied kijken naar de kansen, uitdagingen en oplossingen. In totaal voeren we ongeveer 33 kilometer aan beekherstel uit en leggen we 17 kilometer aan ecologische verbindingszones aan. Ieder deelgebied heeft een eigen projectpagina met meer informatie over het deelproject.
Beekherinrichten van de Aa vanaf de inlaat uit de Zuid-Willemsvaart tot aan de N279. Dit is circa 3,8 kilometer. Ook maken we stuw 201I passeerbaar voor vissen.
Beekherinrichten van de Aa vanaf de N279 tot aan de Koksebaan. Dit is ongeveer 3,6 kilometer. Ook maken we een ecologische verbindingszone langs ongeveer 1,6 kilometer van de Aa.
Beekherinrichten van de Boerdonkse Aa vanaf de N279 tot de uitmonding in de Aa. Dit is circa 2,1 kilometer.
Ook onderzoeken we of stuw 254B en gemaal 254BAA passeerbaar voor vissen gemaakt moet worden.
Beekherinrichten van de Hurkse Loop. Dit omvat de aanleg van een ecologische verbindingszone (EVZ) van ongeveer 1 kilometer. Een EVZ is een strook natuur langs de beek met bijvoorbeeld bloemrijk grasland of waterpoelen. Deze strook verbindt natuurgebieden, waardoor planten en dieren meer leefruimte hebben en zich veilig kunnen verplaatsen. Dit draagt bij aan een gezonde en veerkrachtige natuur.
Beekherinrichting langs ongeveer 8,3 kilometer en een ecologische verbindingszone (EVZ) van circa 5 kilometer langs de Aa. Ook maken we stuw 201H passeerbaar voor vissen.
We richten de beek over 2,1 kilometer opnieuw in. Eerder is hier al een waterberging en een ecologische verbindingszone aangelegd. We onderzoeken nu wat er nog meer nodig is.
Daarnaast richten we de beek en een ecologische verbindingszone langs ongeveer 4,2 kilometer van de Aa in. In het centrum van Veghel is weinig ruimte voor herinrichting van de beek. Daarom kijken we hier hoe we met zogenoemde stapstenen toch meer ruimte voor ecologie kunnen creëren, gecombineerd met de beleving van de Aa.
Beekherinrichting van de Aa vanaf de A50 tot aan de kasteelmeander, ongeveer 6,2 kilometer. Ook leggen we een ecologische verbindingszone langs circa 4 kilometer van de Aa.
In deelgebied Kameren realiseren we ecologische verbindingszones over 5,2 kilometer. Daarnaast voeren we beekherstel uit over 4,6 kilometer.
Planning
Afhankelijk van de beschikbare grondposities bekijken we welk deelproject we kunnen opstarten. Het doel is dat alle deelprojecten voor 2027 gerealiseerd zijn.
Wat hebben we gedaan?
We hebben met de provincie Noord-Brabant, gemeenten Bernheze, Meierijstad en Laarbeek, ZLTO en Regio Noordoost Brabant samengewerkt aan een verkenning voor het buitengebied van 't Aa-dal Noord. Dit is gedaan in het kader van de provincie brede Groenblauwe Gebiedsgerichte Aanpak (GGA). Hierin is Aa-dal Noord een van de 17 prioritaire deelgebieden.
In september 2022 is de verkenning opgeleverd van de gebiedsgerichte aanpak Aa-dal Noord. Hierin staan de opgaven voor het gebied op een rij en is geconcludeerd om de gebiedsgerichte aanpak door te zetten en in samenhang aan de verschillende opgaven te werken. Conclusie was ook dat de vervolgstap is om in verschillende deelgebieden verder te werken aan de planuitwerking. Deze uitvoeringsagenda beschrijft op hoofdlijnen welke deelgebieden het betreft en hoe de aanpak per deelgebied eruit ziet.
Communicatie omgeving
Voor ieder deelgebied stellen we een aparte participatieaanpak op die past bij de specifieke opgaven in het deelgebied en die nauw aansluit bij de communicatieaanpak voor het Aa-Dal Noord.
Per deelproject wordt een gebiedsproces doorlopen waarbij stakeholders de gelegenheid krijgen om te reageren op het schetsontwerp. Dit zal gebeuren in een aantal werksessies, inloopbijeenkomsten en door middel van keukentafelgesprekken.
Samen werken
We werken aan een gebiedsgericht uitvoeringsproces samen met provincie Noord-Brabant, gemeente Bernheze, gemeente Meierijstad, gemeente Laarbeek, ZLTO en andere organisaties, met inbreng van inwoners en belanghebbenden. We zoeken naar slimme oplossingen om het gebied beter bestand te maken tegen droogte en extreme regen. Zo blijft de landbouw toekomst houden en kunnen we natuur en landschap verbeteren. Ook kijken we naar duurzame recreatie. Deze integrale aanpak zorgt ervoor dat het gebied een gezonde, veilige en fijne leefomgeving blijft voor ons en toekomstige generaties.
Wat is een gebiedsgericht uitvoeringsproces?
De gebiedsgerichte aanpak 't Aa-dal Noord ontwikkelt zich door tot een gebiedsgericht uitvoeringsproces. Maar wat is het verschil tussen deze twee?
Gebiedsgerichte aanpak: Dit is de eerste stap. In deze fase werken overheden, natuurorganisaties en de agrarische sector samen met de mensen en organisaties in het gebied. Ze zoeken naar manieren om verschillende doelen samen te bereiken. Het doel is om de natuur te versterken, voldoende en schoon water te hebben, een goede bodem te behouden en de toekomst van de landbouw veilig te stellen.
Gebiedsgericht uitvoeringsproces: Dit is de volgende stap. Hier worden de plannen uit de gebiedsgerichte aanpak daadwerkelijk uitgevoerd. Het projectgebied 't Aa-dal Noord is een goed voorbeeld. In dit gebied werken verschillende partijen samen om bodem, water en lucht op orde te brengen. Dit is belangrijk voor de natuur, het landschap, de landbouw en de gezondheid van de mensen. Het landelijk gebied in en rondom 't Aa-dal Noord zal de komende jaren veranderen door deze uitvoeringsprocessen.
Samenwerkingspartners
- Gemeente Meierijstad
- Gemeente Bernheze
- Gemeente Laarbeek
- ZLTO
- Provincie Noord-Brabant
- Staatsbosbeheer
- Brabants Landschap
- Lokale heemkundekringen
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door:
Projecten in de buurt
De volgende (deel)projecten bevinden zich in de buurt:
Blauwe Poort Laarbeek
'Blauwe Poort Laarbeek' verwijst naar de gemeente Laarbeek als waterpoort van de Peel. Waterschap Aa en Maas richt binnen dit project in fase 2 een traject van de Aa en de Boerdonkse Aa opnieuw in.
Aa Heeswijk-Dinther
De Aa is in de vorige eeuw gekanaliseerd. Dit kan zorgen voor wateroverlast of juist droogte. We gaan aan de slag met de Aa bij Heeswijk-Dinther.
Natte Natuurparel Wijboschbroek
Wijboschbroek is een natuurgebied, gelegen tussen Schijndel en de Zuid-Willemsvaart. De laatste decennia en zeker de laatste twee jaar is er sprake van ernstige verdroging. Hierdoor hollen natuurwaarden achteruit.
Lees meer over
Contact
Simon Schimmel
- Functie
- Projectleider
- Telefoon
- 06- 8318 3691
- sschimmel@aaenmaas.nl
Niels Kanters
- Functie
- Omgevingsmanager
- Telefoon
- 06- 42 82 48 64
- nkanters@aaenmaas.nl