Voortgang proces peilverandering stuw Egweg en Meisevoort en uitkomsten steekproef

Stuw Egweg en stuw Meisevoort: wat gaat er gebeuren?

Het waterpeil tussen de nieuw te bouwen stuw Egweg in Escharen en bij stuw Meisevoort nabij Tongelaar gaat veranderen. In het Gebiedsplan Raam is de ambitie uitgesproken om in 2022 het waterpeil in de regio van Escharen en Mill te verhogen. Dit doen wij zodat het watersysteem in de toekomst in staat is om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen, zowel in de zomer als in de winter. Door bijvoorbeeld water zo veel mogelijk proberen vast te houden in een droge zomer proberen we verdroging van landbouw- en natuurgebieden tegen te gaan. Samen met grondeigenaren en belanghebbenden onderzoeken we in 2020 de gevolgen van de peilverandering en hoe we de gevolgen monitoren. We blijven in het hele proces intensief communiceren en samenwerken met grondeigenaren en belanghebbenden. Grondeigenaren kijken en werken actief mee met de grondwateronderzoeken en een onafhankelijk adviseur is aangewezen om dit proces in goede banen te leiden.

Uitgangspunten

We kiezen er dan voor om dit plan eerst goed door te rekenen voordat we het peil gaan verhogen. Dit doen we door middel van een modelstudie om zo goed mogelijk de effecten te kunnen voorspellen. Het doel van de modelstudie en de ontwikkeling van het schade/effectspoor is om transparant en in samenwerking met natuurorganisaties, bewoners en (agrarische) bedrijven de optimale peilverhoging bij de stuwen Egweg en Meisevoort te bepalen. Dit blijft overeind, ook nu we tijdelijk meer digitaal doen.

Uitkomsten steekproef

De huidige situatie is inmiddels in het model opgenomen. De geplande toets in de inloopbijeenkomst kan nu niet plaatsvinden (herkennen bewoners de huidige situatie en missen er nog gegevens in het model?). Om toch voortgang te boeken en te toetsen of het model goed in elkaar zit is er een steekproef uitgevoerd. Voor de steekproef is in ieder geval gebruik gemaakt van de locaties van de leden in de begeleidingsgroep. De begeleidingsgroep bestaat uit belangenpartijen in de streek en zij kijken samen met ons hoe het proces verloopt. Om een goed overzicht te krijgen van grote locaties en locaties die op kritische punten zitten, worden buurpercelen en andere percelen betrokken.  Er zijn acht gesprekken gevoerd, waarmee naar elf deelgebieden is gekeken.

Verspreid over het hele gebied is bekeken hoe de werkelijke situatie in het model weergegeven wordt. Voor de kaartbeelden van de winter-, voorjaars- en zomersituatie is bewoners/agrariërs gevraagd of ze het beeld herkennen zoals het model het weergeeft. Voor de winter- en voorjaarssituatie is uitgegaan van de gemiddelde natste perioden tussen 2010-2017 en voor de zomersituatie van de gemiddelde droogste perioden. Deze kaarten vormen het referentiebeeld.

Wat viel op:

• De zomersituatie geeft een opvallend droog beeld.
• De beheermarge (stuw iets hoger of lager in een bepaalde tijd) kan ruimte geven voor dynamischer peilbeheer.

Positief:

• Deze steekproef geeft een voldoende vlakdekkend beeld.
• Beeld wordt over het algemeen goed herkend, met uitzondering van drainagebeeld en areaal rondom enkele percelen in Gassel  (modelweergave lijkt droger). Hier wordt nog locatie specifiek naar gekeken.
• Wat bewoners en ondernemers in het gebied aangegeven als wijzigingen/nodige aanvullingen is goed door het waterschap meegenomen.

Aangepast op basis van de gesprekken:

• Drainage :
  • Wijzigingen die nu al bekend zijn worden direct aangepast.
  • Er is een digitale interactieve kaart online gezet waarop mensen drainage kunnen aangeven.
  • In het uiteindelijke voorkeursmodel worden eventuele nieuwe wijzigingen in de drainage opnieuw doorgerekend.
• Maaspeil:
  • De modelberekening zal uitgaan van het actuele Maaspeil na de verhoging van 2013.
  • Om het verschil te zien zal er ook een berekening gemaakt worden van voor de verhoging.

Wat wordt nog aangepast op basis van de gesprekken:

• Op een tweetal plekken bij Gassel en aan de Hoge weg wordt de situatie lokaal specifiek bekeken (onvoldoende herkenning in het model).

Start van de berekeningen

Met de bovenstaande aanpassingen wordt de steekproef afgerond en starten de effectberekeningen voor de verschillende scenario’s (+ 20, 40, 60 en 80 cm). De volgende kaarten zullen gemaakt worden:

• Aangepaste referentiesituatie (huidige beeld)
• +20, 40, 60 en 80 cm peilopzet bij Stuw Egweg
• Verschilkaarten (zodat in een oogopslag te zien is wat het verschil met de actuele situatie is)

Naar verwachting zijn de berekeningen en de kaarten half mei gereed. Ze zullen eind mei aan de begeleidingsgroep voorgelegd worden, o.a. met de vraag of het materiaal goed te begrijpen is. Naar verwachting kan de werkbijeenkomst dan in de eerste helft van juni plaatsvinden. Dit is later dan aanvankelijk gepland, aanpassen van de referentiesituatie vraagt iets meer tijd dan verwacht.

Monitoring & gegevens delen

Het monitoringsnetwerk is met de laatste geplaatste peilbuizen nu compleet. De monitoringsgegevens die beschikbaar zijn uit het gebied zijn op een webpagina geplaatst en zijn voor iedereen inzichtelijk. Op deze kaart ziet u de locaties van de peilbuizen. Klik op een locatie om voor die peilbuis de actuele grondwaterstand te zien. U ziet ook het verloop van het grondwaterpeil van de afgelopen tijd ten opzichte van het NAP.

‘Schadespoor’

Voor de uitwerking van het ‘schadespoor’ wordt gekeken naar het voorbeeld van de schaderegeling van de Peelvenen. Positief daaraan is dat bij onverwachte effecten of klachten achteraf een technisch onderzoek gedaan zal worden door het waterschap, zonder dat de ondernemers eerst zelf moeten aantonen hoe de situatie is. Daarnaast wil het waterschap ook aan de voorkant pro-actief optreden. Wanneer de modelstudie uitwijst dat er negatieve effecten te verwachten zijn, zal in keukentafelgesprekken tussen waterschap en grondeigenaren/-gebruikers gekeken worden wat mogelijke oplossingen kunnen zijn.  Voor de volgende werkbijeenkomst wordt het voorstel voor het ‘schadespoor’ concreet uitgewerkt.

Blijf op de hoogte en lever uw input

• Houdt de webpagina over stuw Egweg en Meisevoort in de gaten voor de laatste updates;
• Geef via de speciale button op die pagina door of er drainagegegevens zijn waar in de modelstudie rekening mee gehouden moet worden (zoals bijvoorbeeld drainage);
• Heeft u vragen over het proces, neem dan direct contact op met Ingrid Rijkers, Ruud Bartholomeus of Marja van Schie (zie contactgegevens op de projectpagina)